Hoeveel mensen hebben mijn site bekeken?

vrijdag 17 augustus 2012

La Gabelle en de verdwenen vrouw.

Ooit stond de Franse keuken goed bekend, eten kon je in Frankrijk voortreffelijk, overal, bijna overal, maar die tijd is reeds lang vervlogen, de meeste restaurants zijn óf teloor gegaan, óf ronduit erbarmelijk.

Woensdag een feestdag, foutief Mariahemelvaart genoemd, want Maria stierf vermoedelijk in Eféze, eigenlijk niemand die het weet, maar daarna, zo gaat het verhaal, werd haar lichaam ten hemel opgenomen: Maria-ten-hemel-opneming is de juiste naam, en pas vanaf 1950 als zodanig een algemene Rooms-katholiek feestdag.

Een dag met rijverbod, dat is sedert een dikke tien jaar in Frankrijk het lot van de beroepsgroep, dus kwam reeds vroeg op de dag de fiets tevoorschijn en reed er mee langs de Loireoever in westelijke richting, vanaf de brug bij Varades naar de brug bij Ancenies, ik heb iets met dat soort trajecten.

Ooit, vroeger, de routiers, ze waren eigenlijk altijd goed, nooit behoefte je aan de smaak en kwaliteit de twijfelen, het was doorgaans goed smikkelen, maar tegenwoordig zijn de meesten afgezakt tot een smakeloos niveau waar men doorgaans Aldi-brokken krijgt voorgeschoteld, slecht smakende worst, goedkope fromage, vreselijk slechte wijn terwijl de smaak van de gemiddelde chauffeur ook ver beneden het maatschappelijk aanvaardbare niveau is gedaald: zodra het "goedkoop" is, schijnt het opeens lekker te zijn.

1950: juist op een moment dat de vrouwenemancipatie een aanvang neemt, er ligt hier vermoedelijk een metabletisch verband, het jaar dat het einde inluidt van de vrijstelling, hoe dit te duiden?

Het komt vast doordat ik vroeger tussen de Berlagebrug en de Nieuwe Amstelbrug woonde, vaak liep ik een ronde, soms twee, vandaar dat ik naar Ancenies fietste, de brug over om aan gene zijde weer terug te gaan, langs La Loire met zijn prachtige zandbanken, plekken waar soms geen mens komt, vol met levendige steltlopers, eenden, ganzen en ander gevederte, door velden met manshoog mais, langs akkers, tuinen en huizen met duizend soorten bloemen in vele kleuren.

Natuurlijk, het is ook moeilijk om tegen de Amerikanen te concurreren, de MCD's met hun hamburgers verslaat zijn duizenden, terwijl veel te veel resto's zijn overgegaan de o zo on-Franse Pizza te gaan promoten: men wil niet meer iets lekkers maken, maar iets als lekker aan u voorschotelen.

De oude gedachte, vrijgesteld van dienst, de vrouw is immers zoveel meer dan de man, en emancipatie maakt juist daar een einde aan, frappant dat dit juist rond 1950 zijn aanvang neemt, en onder het mom van de vrouw heeft ook "recht" op werk, doet zij haar intrede en wordt de Mariadag als feestdag geproclameerd.

De wolken pakten samen, een straffe wind, vanuit de oceaan werden wolken en fris het Loiredal ingeblazen, ik woei zowat van de brug af, rond twaalf uur was ik bij het wachtende Dafje terug met dertig kilometer in de benen, inmiddels regende het, het was aangenaam koel.

Overigens, in Nederland is het niets beter, zei het, dat het daar altijd al zo geweest is: de huidige restauranthouders interesseert de kwaliteit nauwelijks, als het maar poen oplevert, op de uitzonderingen na, en het is een beetje een sport van mij geworden die uitzonderingen trachten op te sporen.

Na een uur beterde het weer en ik sprong weer in het zadel, nu in oostelijke richting, over de oude Romeinse Loiredijk naar Ingrandes, wind mee, dat ging lekker snel en na een klein half uur kwam ik reeds aan bij de tien kilometer verdere brug, een schitterende hangburg getooid met prachtige technische schoonheid met daarachter het oude stadje: ze kúnnen het wel, die Fransen!

Al een poosje had ik rondgekeken, maar veel neringdoenden hadden toe, ook diverse eetgelegenheden, ik had mijn oog laten vallen op een klein tentje, net voor Varades en meteen aan de noordoever van La Loire, dáár zou ik heen gaan.

Terug, vanaf Ingrandes langs de noordoever bleek eerst door een weiland te gaan,later over een met sintels bezaaide weg en samen met de tegenwind werd het maar moeizaam vooruit komen terwijl inmiddels de zon er even flink bij kwam.

Het werd, heel geraffineerd, de eerste fundamentele salarisverlaging, vanaf 1950 en de jaren daarna, gingen vrouwen werken hetgeen uiteindelijk resulteerde dat ze dat voor half geld deed terwijl het mannensalaris ook met de helft af nam, zo ving de politiek twee vliegen in één klap.

Helaas, toen ik bij dat eettentje aan kwam, bleek het gesloten, dus reed ik naar de overzijde van de Loire, op zoek naar een alternatief en tot mijn schrik vertelde de eerste mij dat er vandaag alleen pizza werd geserveerd, twee anderen bleken ook niet veel soeps, dan maar liever honger.

Opeens, wederom aan de Loire, zag ik een groot, zeer oud uitziend pand, het zag er werkelijk opperfrans uit, ik naar binnen waar een statige dame van middelbare leeftijd in een plechtige rood met geel gebloemde robe mij ontving en voor mij uit naar een tafeltje liep.

De zaal was smaakvol ingericht, ik had uitzicht op La Loire, er klonk aangenaam Rococo, zo te horen Hummel of Glück, en later, onmiskenbaar, Paganini; de kaart werd overhandigd en ik snuffelde de bladzijden door.

Een andere, parmantige dame met halflang zwart haar en met echte Franse ogen en een iets te grote neus nam de bestelling op, de keus viel op iets van rund met salade, chêvre en pomme d' ore, precies weet ik al niet meer.

Nogmaals: vrouwen zijn zoveel meer, maar waarom verlagen ze zich nou juist tot het niveau van de mannenwereld? Het mannelijke op deze wereld moet juist werken, harder werken, dan het edele vrouwelijke, noeste arbeid om zodoende enigszins op te klimmen tot haar niveau, laat het vrouwelijke toch ongeschonden blijven!!

Uitstekend, sterniveau, in alles, en zeker de smaak van het met veel zorg bereidde en voorgeschotelde voedsel, het is er dus zeker nog, de goede Franse keuken, zelden at ik zo smaakvol en goed, hier in Saint-Florent-le-Vieil, aan de oever van La Loire, in La Gabelle. Het deed mij alle slechte Franse restaurants voor even vergeten.

In het vallende duister fietste ik nog het kleine stukje terug naar de auto, wikte nog even over het samenvallen van emancipatie en Maria ten hemelopneming, ik zoek naar een nadere verklaring, de reductie van het vrouwelijke in en het verdwijnen van Maria uit deze wereld.

Een zoekend vermoeden maakt zich van mij meester: de "vrouw" verdween.

Aldus schreef ome Willem.
---