Ruby was er ook bij, Ruby Revlin, misschien wel als
één van de jongste en, vandaag, misschien wel als één van de laatst levende
getuige.
De vierenzestig velden liggen alweer een aantal
weken achter mij; voorbij de velden begon de avond. De schemer van ’t leven daalt neer over alle
voorgaande jaren. Bijzonder dat de data
en dagen gelijk lopen; 5 juni viel toen, net als dit jaar, op maandag en dat
lijkt weer geen toevalligheid.
Natuurlijk:
de Vendée, een reis van Melle naar Beziers was zeker niet onaangenaam:
zelfs is een levendsavondperiode kan nog genoten worden. Onaangekondigd weerzien met anderen waarvan
ik soms nauwelijks weet hoe lang het geleden is dat ik ze voor ’t eerst zag.
Hercules, Draak en Ossenhoeder boven aan de
nachtelijke hemel terwijl aan de zuidzijde de maan met een sterrenbeeld Jupiter
volgt: nog drie maanden!
Onder leiding van Uzzi Narkiss; in de morgen van de
derde dag: woensdag en in de avond werd reeds na eeuwen op de ramshoorn geblazen:
het geluid van de sjofar was in de verre omtrek te horen en overtrof alle de
geluiden die het omliggende oorlogstuig voortbracht in hetzelfde jaar dat ze
vijftig werd.
Opgeschrikt; een val: een onverwachts levenseinde,
net een dag voordat de strijd, toen, begon! Het leven is omgeven met
raadselachtige dood dat elk uur wenkt. Nog
in de morgen had ik kort enkele woorden met hem gewisseld.
Honderd werd ze dit jaar, Ruth en haar toenmalige
echtgenoot was er ook bij; de man die eerst nog zijn oog verloor tijdens een
actie in het Britse leger tegen het “foute” Franse Vichybewind; vermoedelijk
zou hij, gezien zijn bijzondere strategische inzichten, een groot schaker
geweest kunnen zijn. Misschien ook niet.
Groene gaarden vol met nog te jonge druiven en in ’t
noorden weer wassend koren: de eerste gemaaide velden; de geur van vers afgeschoren
gras en dan, aan het einde van de week, een zoveelste veilige thuiskomst.
Gamal Abdel, Anwar en de zoon van Talal, benevens
vele anderen, zijn niet meer onder ons; terwijl ik de jaren erna, nadat de
anderen door de Leeuwenpoort binnen traden, op een groot deel van de Europese
wegen te vinden was; lange dagen onder de zon, lange nachten, meermaals onder
een uitgestrekt sterrennet.
Wie waren er nog meer bij? De later door eigen volk zo tragisch vermoorde
Yitzak, ook die; op die gedenkwaardige zevende en achtste juni, te midden van
de zes dagen; toen de Rechter Hoger Hand vanachter de plaats waar ze na de
misdaad van Tiberias, de rug, gehouden werd, weer opnieuw werd uitgestrekt.
Aldus schreef ome Willem