Vroeg stond ik voor de losramp, voor zessen en, eveneens vroeg, werd de lading vanuit de oplegger de enorme voorraadhal ingereden en nog was het donker toen ik mij spoedde naar een volgend laadadres, even opzij van Nürnberg, de stad die voor 't eerst in 1934 zo spectaculair door Leni Riefensthal in Triumf des Willens vanuit de lucht gefilmd werd, naar
Neumarkt in der Oberpfalz, een klein stadje waar rond 1860 de eerste fietsenfabriek in Europa van de grond kwam, en ook een stadje dat op Goede Vrijdag!
Ja, hoe is het mogelijk geweest: dat juist op Goede Vrijdag 1942, als door Christenen de bevrijding van de wereld door het offer van de Jood der Joden wordt herdacht, de laatste elf Joden er werden weggevoerd en op die dag het stadje "Judenrein" werd verklaard. Even sla ik de handen voor ogen.
Aan de zuidkant van het stadje bevond zich de laadplaats en rond half elf vertrok ik, geladen en al, richting Oostenrijk.
In Neumarkt was 't al aangegeven; Landshut, een prachtige weg door glooiend landschap waar ik de Almühl, Donau en Inn overstak, thans bijzonder gekleurd in schitterend donkerbruin met daartussen duizenden groene naaldbomen, sommige met enorme uitstekende takken en daaraan grote, hangende naalden; alsof het priesters, pauselijke afgezanten, bisschoppen betrof, omringt door voetvolk en ik doorkroos een enorm gebied dat elk jaar de strijd levert, de strijd tussen zomer en winter, tussen warme, ja hete maanden die dan jaarlijks overvallen worden door koude, grillige vorst, dikke sneeuw die op haar beurt weer plaats moet maken voor de tegenaanval die begint als de zon weer vanaf de steenbok terugkeert: een strijd van jaren, eeuwen, zonder enige rust, zonder een jaar van sabbath: en ik vroeg het me af.
Vroeg me af hoe 't toch kan; eenzelfde strijd met mensen, soldatenlegers tegen soldatenlegers die de enorme streek bevolken en bevechten als de zomer versus winter; zeker wie onder de indruk komt, niet alleen aangaande de schoonheid, maar ook omtrent de uitgestrektheid van de streek: van Neumakt over Landshut naar Rosenheim telt reeds meer dan tweehonderd kilometers.
Natuurlijk; ik had, zoals bijna iedereen doet, ook de snelweg kunnen nemen en dat verklaarde wellicht dat ik op het hele traject bijna niemand tegenkwam dan alleen wat lokale bevolking, maar juist door de uitgeademde rust van de omgeving ondervond ik enig herstel van verbondenheid met de ongerepte natuur die, door de verregaande industrialisatie, toch al zowat het loodje heeft gelegd en ik genoot van de afdrukken die de boeren op het land hadden achtergelaten, van de heuveltoppen, soms gekroond met een prachtig slot; koos juist voor deze route omdat een snelweg die gevoelens maar afstompt en zintuigen verbot.
Nog voor Rosenheim doemden de reuzen op, het enorme Alpenmasief waarmee de Oostenrijkers zich gelukkig prijzen en reeds volgde ik al enige tijd de Inn, bleef haar volgen, ook na Kieversfelden en Kufstein, tot net even voor Innsbruck, waar ik, tussen de twee met een dunne laag stuifsneeuw overgoten bergruggen, parkeerde, in een dorpje waar zich 't losadres bevond.
Overmand door gedachten, en ik schrik, de wegen, snelwegenvooral, de duizenden trucks, de talloze auto's, bruggen, viaducten, lange spoorlijnen, kortom, de verregaande vertechnitisering van de samenleving heeft voor een enorme breuk gezorgt tussen het verleden; tussen ver en recent verleden en het heden van nu.
En na zo'n dagreis door herfstig landschap doet het zeer; dan voél je de breuk.
In Neumarkt in der Oberpfalz is er weer een kleine Joodse gemeenschap die de breuk met het verleden herstelden.
Aldus schreef ome Willem.
---
