Het was het jaar dat Godfried Bomans, Richard Nixon, Willy Brand en Simon Carmiggelt het levenslicht zagen, het jaar dat met zijn Balkanoorlogen het voorspel vormde voor die eerste, wrede en onmenselijke wereldoorlog, 1913, het jaar dat het Vredespaleis in augustus door koningin Wilhelmina werd geopend, een jaar ook dat, en dat is toch wel tekenend, er octrooi werd verleent op de ritssluiting. Het jaar dat niet alleen de gele trui werd ingevoerd, maar ook het jaar dat Philippe Thys de eerste winnaar daarvan werd.
Straks reeds, honderd jaren gingen voorbij, honderd jaren na het kabinet Cort van der Linden, na Kafka's Urteil, na Herakles van Louis Couperus en na de primaire van Le sacre du printemps van Igor Strawinsky en de jaren sleepten zich, jaar na jaar, maar voort, zonder ophouden en elk jaar had genoeg, meer dan genoeg aan zijn eigen kwaad.
We zijn straks weer verder, honderd jaren nadat in Lambaréné Albert Schweitzer in Afrika zijn ziekenhuis begon en daarna, in die honderd jaar daarna, is er vreselijk veel gebeurd; slechts enkele hebben met hun leven deze jaren weten te overbruggen, de meer dan honderd jarigen onder ons.
Na mijn laatste Franse rit sukkel ik, min of meer, het jaar uit, weemoedig terugkijkend op de voorbij gegleden tijden. Zaterdag nog verpoosde ik, op uitnodiging van medewijn- muziek- en schaakliefhebber Kees een middag in De Batavier, speelde een toernooi met koning, pion en raadsheer met relatief veel jongeren die de kunst goed verstonden; sommigen waren werkelijk kanonnen met torenhoge elo's, van dik boven de 2.000.
Temidden van hen een oude bekende, Joost, ik had hem jaren niet gezien, Joost van Steenis, 74 jaar en een tijd lang volgde is twee van zijn partijen, bewónderde zijn partijen waar hij gretig zijn punten pakte; ongelofelijk, nog niets van zijn felheid ingeboet, niets ook van zijn snelheid; zetten in seconden, meestal correcte zetten terwijl hij er zelf niet eens tevreden over was, omdat er, achteraf, bétere zetten waren, Joost, altijd gekleed in een trui met aan de bovenkant een kort ritsje, de schrijver van onder meer "Over geweld en democratie. Is er niets beters dan een democratie?" waarmee hij de maatschappij een aardige linkse hoek verkocht.
Met vier punten was ik in dit talentengeweld niet eens ontevreden, Kees van Pieterpaddeluxe en sterrenpaden bracht het een stuk verdienstelijker vanaf. Hij vertelde het aantal nog, maar de na afloop genuttigde wijn verdrong bij mij vrijwel alle korte herinneringen aan getallen.
Buiten fluiten keukenmeiden, een vuurpijl stuift ten hemel en binnen noteer ik de laatste jaarcijfers van 2012. 2013 naderd, ondanks de westelijke tegenwind en komt over enkele uren aanwaaien, de erfpacht van 99 jaar is dan voorbij, 99 jaar na het jaar van het begin van de grote oorlog, 99 jaar, nog even dan doe ik mijn jas aan en trek ik, 99 jaar na het verleende octrooi, de rits dicht; dan zet ik mij schrap.
Aldus schreef ome Willem.
---
