Er viel mij tijdens het rondwandelen iets op, duidelijk iets op waardoor ik, en nog wel in Venlo, een conclusie trok: de o zo geprezen intergratie is mislukt, de geforceerde intergratie heeft, zoals te zien was op de Floriade, nagenoeg geen vruchten afgeworpen.
Er waren dijken te zien, aangelegd voor de Floriade, maar dijken worden altijd aangelegd, dus dat was niet zo vreemd. Drie of vier dijken zelfs, en elke dijk had men voorzien van een andere flora, een indrukwekkend schouwspel; onder en tussen de regenbuien door genoten wij er intens van, wij, want de mooiste bloem die ik ken was ook mee.
Er liepen mensen, veel mensen tussen de bloemen, perken en aangelegde tuinen, het was er druk, mensen uit Nederland, Duitsland, enkele Britten en een paar Zwitsers, ja, en Japanners, natuurlijk, ook busladingen Japanners, die zijn gek op dit soort uitjes.
De bloemenkas, wat was ze weer mooi, talloze orchideeën waarvan ik velen bij name ken, Strelizia's, Anthuriums om er maar slechts enkele te noemen, gerangschikt in verheven schoonheid, mijn jaloersheid werd gewekt, kón ik zulke verfijnde kunst ook nog maar schikken.
Tussen de duizenden mensen zocht ik, zocht ik naar landgenoten van Marokkaanse of Turkse afkomst, maar vond er niet één en daardoor kreeg ik een vermoeden, ja, meer nog, ik trok een conclusie, eentje waar ik niet omheen kon.
En dan de vele tuinontwerpen, de éne nog mooier dan de andere, en de educatieve vormen, thema's, de één nog boeiender dan de ander, we trachtten veel in ons op te nemen; op een apart gedeelte waren inzendingen van diverse landen te zien, China, Thailand, die twee liggen vanwege hun bloemencultuur voor de hand, maar ook Jemen, Pakistan, Afghanistan waren vertegenwoordigd en eerlijk gezegd: dat begreep ik niet, van tuinarchitectuur was er bij die inzendingen nauwelijks sprake terwijl er wel allerlei kettingen, sjaaltjes, oorbellen en dergelijke snuisterijen te koop werden aangeboden: het had een groot rommelmarktgehalte, temeer daar er diverse muziek uit die landen door elkaar heen ten gehore werden gebracht: "Beverwijk" was er niets bij en de bedoeling van die inzendingen ontging ons geheel, het was ronduit Floriade-onwaardig, een misser, we snelden snel heen, naar gene zijde want hier hadden we niets te zoeken.
Ver daar vandaan, aan de andere kant van de Floriade, was nog een inzending te zien, de inzending van Israël, met symbolen van de zeven granen en kruiden, eenvoudig en bijzonder, apart, geïsoleerd, we kwamen er een tijdje tot rust totdat een groep drukpratende bezoekers uit Israël langs kwam: zij wél.
Terug naar huis begon het te dagen, de mislukking, het falende beleid, ik ondervond, de intergratie van Turkse en Marokkaanse landgenoten binnen de Nederlandse samenleving is totaal mislukt, dat hebben de Floriadebezoekers aangetoond.
Aldus schreef ome Willem.
---
