Meteen is het ook te horen, de Metamorfose, de wedergeboorte, in de zesde, meteen: hij, Ludwig, lijkt zich gewonnen te geven en overwint daarmee zichzelf, verzoent zich, zo goed en kwaad mogelijk, met zijn lot, hij schrijft de liefelijke Pastorale.
Drie keer per week naar Passau, of Linz, maar ook drie keer per week naar Wenen, dat was ooit mijn lot. Het was toen afzien, zeker, en ik vermoed, achteraf, dat ik menig uur slapend heb afgelegd, dat kon toen, want 's nachts was er toch niemand.
Ontwaken van vrolijke gevoelens bij aankomst op het land, zo noemde de grote meester het eerste deel van de zesde, en dat is ook te horen. En dan: nog iets merkwaardigs, Beethoven hield van de natuur, iets, dat voor zijn tijd tamelijk ongewoon was: natuur was chaos, daar hield je je verre van.
Zo verafschuwde Mozart de natuur, in die zin, dat natuur alleen te verstaan was, en dus alleen mooi kon wezen, indien ze was gecultifeert. Reizigers reden in het algemeen per koets met geblindeerde ramen, naar de natuur keek je niet eens.
Het ging niet om natuur, maar om cultuur en Beethoven breekt, als één van de weinigen en als één van de eersten, met deze traditie: hij ziet de schoonheid van de ongerepte natuur.
Overdag echter reden er natuurlijk wel auto's. Én vrachtverkeer, zeker: tussen Keulen en Frankfurt waren drie op de vier vrachtwagens van Nederlandse herkomst. Drie van de vier!
Na een prachtig eerste deel volgt een weemoedig, rustig een ademgevend deel, Scéne bij een beek genoemd, Beethoven lijkt opeens alles anders te zien, lijkt een andere levenbril te hebben gekregen.
Maar nu, tegenwoordig, vanaf Neurenberg had ik goed opgelet, de meest vreemde namen staan op de opleggers geschreven, en als er dan al een bekende Nederlandse naam voorbij kwam, reed er een truck met witte kentekenplaten voor, meestal Polen, maar ook Slowaken, Hon- en Bulgaren, maar geen Nederlander.
Dan, weer een prachtig allegro, met enorme variatie, met veel durf en ritmiek, een onweerstaanbare fagot, de meester kan het leven echt weer aan, een vrolijk samenzijn van landmensen schreef hij er boven en wie dat deel niet weet te waarderen moet wel ver verwijderd zijn van elk muzikaliteitsbesef.
Zegge en schrijve: drie, niet meer dan drie echt Nederlandse voertuigen zag ik vrijdag tussen Neurenberg en Keulen, niet meer dan drie! Europees beleid heeft flink aan de nederlandse transportpoten gezaagd, en met succes! En wat daarvan het ergste is: de slavernij keerde er mee terug.
Een vierde deel volgt, Beethoven beeldde er met tonen een onweer en storm mee uit, zoals Rossini in zijn ouverture Wilhelm Tell en ook anderen waagden een muzikale poging, maar de ondoorgrondelijke en onnavolgbare professionaliteit die Beethoven is dit vierde deel aan ons ten gehore meedeelt, is toch ongeëvenaard; niemand voor hem heeft zulks geraffineerds geschreven en nooit zal er iemand na hem opstaan die hem dat verbeteren kan: het is de uitbeelding van storm en onweder in grootste grootheid.
Hoe ik het bedoel? Vrouwen en pakistaners moeten maar vanaf 1 september met 50 procent op hun salaris worden gekort, een absurd voorstel?
Ja, een absurd voorstel, en louter als metafoor bedoelt, maar dát is hetgeen thans in het barbaarse Europa aan het gebeuren is. Onder uw en mijn ogen! We zien het, kijken er naar, en laten het gewoon gebeuren! Ons nageslacht zal ons er om vervloeken!
Het zijn echter niet vrouwen en pakistaners, maar Bul- en Hongaren, polen en Roemenen die op schandelijke wijze worden uitgebuit en uitgeknepen, het is sociale discriminatie van het ergste soort!
Even terug naar de drie op de vier, en nu slechts drie Nederlanders op de snelweg, waar zijn ze gebleven?
Juist ja, "vervangen" door chauffeurs van elders, die voor geen 50 procent, maar voor 75 procent en minder salaris hetzelfde werk moeten doen, sociale dumping, lui zonder uitzicht op een fatsoenlijke toekomst! Zes weken en meer van huiis zonder geld voor een douche, zonder geld voor een fatsoenlijke maaltijd!
Vreugde en dankbare gevoelens na de storm, zo heet het laatste deel, een deel waar de melancholiek de boventoon voert, en met onuitsprekelijk verlangen zingt de toondichter zijn muziek. Wat over blijft is het hemelse verlangen naar een hemelse werkelijkheid, te horen in de allerlaatste strofen, dan eindigt het gedicht, als een vredige rivier die uitmond in de eeuwige oceaan, ik luisterde er onderweg, tussen Arnhem en Neurenberg, meerdere keren naar en ik begrijp opeens het fenomeen: na de doortocht van de vijfde volgt ooit een zesde.
Aldus schreef ome Willem.
---
Hieronder enkele mooie uitvoeringen van -delen- van de Pastorale, de zesde.
