Als er iemand is geweest die begreep wat het isodenken inhield en wat de gevolgen ervan zijn, danwel de schrijver van het libretto van De Toverfluit waar in de rol van Monostatus de toen toekomstige ment werd getekend en tegen een ontvoerd meisje roept: "Verloren is je leven"; echter: niet alleen het libretto, juist, en met name, ook de toegevoegde klanken luidden de noodklok. 'T was immers ten tijde van de grote omwenteling, wellicht de grootste in de West-Europese geschiedenis.
Toch was 't nog koud geworden, een graad of drie, en na de koffie vertrok ik, zes uur, en wist Lyon voor de ochtendspits voorbij te rollen; bij het verlaten van de stad pikte ik nog een gering staartje begin mee, maar daarna verlustigde ik me aan tegemoetkomers verkeer dat pardoes de file in zou rijden.
In de straten van Parijs hingen nog de kruitdampen van de revolutie waarvan de invloed tot in alle uithoeken van Europa -en daarbuiten- voelbaar, merkbaar waren; juist dan is daar De Toverfluit: en het is eigenlijk nog door te weinigen onderkent. Slecht enkelingen hebben het herkent: als er ooit iemand is geweest die de crisis in onze westerse cultuur in een uiterst vroeg stadium doorzag en in de klanken van De Toverfluit van 't libretto van Emanuel Schikaneder, dan is dat wel de Mozart: haarscherp hoort men de scheiding opdoemen tussen de mens en zijn bewustzijn dat in alle vezels in de maatschappij die na hem kwam zijn gevolgen had.
Via Louhans reed ik naar Lons le Saunier en vandaar, volgens beproefd recept, verder naar 't noorden en wist Luxemburg te bereiken waar een koude nacht op me wachtte; de dag begon zonnig en hier en daar ook in de Bresse en de Jura enige eerste tekenen van aanvangend voorjaar; pas vanaf Metz werd het bewolkt, en ook aanmerkelijk koeler en toen ik het voertuig aan het einde van de reis verliet, ervoer ik een snijdende wind; een vleugje nawinter met flinke nachtvorst.
De wereld rondom ons denken werd afgesloten; gereduceerd tot 't heden, gekenmerkt doordat we onszelf tot maatstaf aller dingen hebben verklaard, onze voorouders als oud vuil aan wegkant hebben gezet: wij weten immers alles beter! Duidelijke kenmerken in 't onderwijs: geschiedenis als overbodige lesstof: Nietzsches "Umdrehung aller werten" werd meer waarheid dan ooit: de jeugd: nog nooit werden kinderen met zoveel eer beladen: "Eert uw kinderen" is 't moderne devies en 't uit zich in de sportverdwazing waarin met name jonge sportidolen als goden aanbeden worden, gejuicht wordt om een tiende van een seconde van de veels te veel verdienende kinderen die hun lichaam offeren als en voor de monostatus terwijl het bloed van de vermoorde Eeuwige wegsijpelt tussen de straatstenen, het riool in.
Een geslacht, een generatie dat zijn overleveringen veracht en zich ver verheven voelt boven zijn voorouders is reddeloos, reddeloos verloren; dan dooft het licht, en duistert het over de aarde; hemeltekenen bedriegen, vergissen zich, nooit!
Aldus schreef ome Willem.
